วันพุธที่ 15 ตุลาคม พ.ศ. 2568

แกะรอยนายพราน


แกะรอยนายพราน 
ไหนๆ คืน 21 ต.ค.2568 จะดูฝนดาวตกโอไรออนิดส์ ซึ่งมีศูนย์กลางกระจายบริเวณใกล้กลุ่มดาวนายพราน (Orion) กันแล้ว ขอแนะนำให้ลองสังเกตดวงดาวและกลุ่มดาวต่าง ๆ รอบ ๆ นายพราน ไปด้วย จะได้เพิ่มเติมความรู้ และรู้สึกสนุกสนานในระหว่างการรอ


กลุ่มดาวนายพราน ชื่อภาษาละติน คือ Orion ชื่อภาษาอังกฤษ คือ Hunter ส่วนคนไทย เรียกว่า ดาวเต่า และดาวไถ
🔸ดาวสว่าง 3 ดวงที่เรียงเด่น เป็นเส้นตรงเรียกว่า เข็มขัดนายพราน (Orion's Belt)
🔸ตรงบริเวณใต้เข็มขัดนายพรานที่เป็นเหมือนฝักดาบ จะมีเนบิวลาอยู่ 3 แห่ง คือ เนบิวลาเปลวเพลิง (Flame Nebula) เนบิวลาหัวม้า (Horsehead Nebula) และโอไรออนเนบิวลา (Orion Nebula)
🔸ชาวมายาเรียกว่า Orion Nebula ว่า เปลวไฟแห่งจักรวาล (The Cosmic fire) ในพื้นที่ท้องฟ้ามืด ๆ สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่าหรือกล้องส่องทางไกล
🔸ดาวไรเจล (Rigel) ดาวสว่างอันดับ 7 อยู่บริเวณหัวเข่าซ้ายของนายพราน
🔸ดาวเบเทลจุส (Betelgeuse) ดาวสว่างอันดับ 10 อยู่บริเวณหัวไหล่ขวาของนายพราน


ความเชื่อมโยงกับกลุ่มดาวอื่น ๆ
🔸นายพรานโอไรออน จะมีหมาล่าสัตว์ตามอยู่ 2 ตัว คือ กลุ่มดาวหมาใหญ่ (Canis Major) และ กลุ่มดาวหมาเล็ก (Canis Minor)
🔸ดาวซิริอุส (Sirius) หรือ ดาวโจร เป็นดาวสว่างที่สุดบนท้องฟ้า อยู่ในกลุ่มดาวหมาใหญ่
🔸ดาวโพรซิออน (Procyon) ดาวสว่างอันดับที่ 8 อยู่ในกลุ่มดาวหมาเล็ก
🔺สามเหลี่ยมฤดูหนาว (Winter Triangle) คือ เส้นสมมติที่ลากโยงระหว่าง ดาวซิริอุส --> ดาวโพรซิออน --> ดาวเบเทลจุส
🔸หากลากเส้นตามแนวเข็มขัดนายพราน ไปด้านหน้าจะพบกับ ดาวอัลเดบารัน (Aldebaran) หรือ ดาวตาวัว ดาวสว่างอันดับที่ 14 และกระจุกดาวลูกไก่ (Pleiades) หรือ Seven Sisters ตามลำดับ ซึ่งอยู่ในกลุ่มดาววัว (Taurus) ภาพรวมก็คือ นายพรานกำลังสู้กับวัว



ขอให้สนุกสนานในการชมดาวนะครับ
อ่านเพิ่มเติม ตำนานโอไรออน
https://www.baanjomyut.com/libr.../extension-1/orion/01.html

วันอังคารที่ 14 ตุลาคม พ.ศ. 2568

การดูข้างขึ้นข้างแรม

 

🌖ข้างขึ้นหรือข้างแรม
ความรู้เบื้องต้นก่อนคืนสังเกตการณ์ดวงจันทร์นานาชาติ (International Observe the Moon night)
❓เมื่อเราดูดวงจันทร์ จะรู้ได้อย่างไร ว่าเป็นข้างขึ้นหรือข้างแรม ลองใช้ 2 วิธีนี้ดูครับ

-----------------------------
1️⃣ ขึ้นหูแรมหาง หรือขึ้นหัวแรมเท้า
🔸มองดูกระต่ายบนดวงจันทร์
🔸ถ้าเห็นด้าน "หูหรือหัว" แสดงว่าเป็นข้างขึ้น
🔸ถ้าเห็นด้าน "เท้าขาหรือหาง" แสดงว่าเป็นข้างแรม
การดูแบบนี้ จะยากตอนดวงจันทร์เป็นเสี้ยวบาง ๆ เพราะไม่รู้ว่าหูหรือหาง
------------------------------


2️⃣ ขึันตกแรมออก
🔸ก่อนอื่นเราต้องรู้ทิศ เหนือ ใต้ ตะวันออก ตะวันตก เสียก่อน
🔸ให้จินตนาการว่าเสี้ยวดวงจันทร์ด้านสว่างเป็นคันธนูกำลังโก่งยิงลูกศร (ดูภาพประกอบ)
🔸หากยิงลูกศรไปทิศตะวันตก แสดงว่าเป็นข้างขึ้น
🔸หากยิงลูกศรไปทิศตะวันออก แสดงว่าเป็นข้างแรม
🔸วิธีนี้ช่วงเดือนเพ็ญหรือหลังเพ็ญจะดูยาก แต่ก็ดูได้ครับ


-------------------------------
Cr ข้อมูลและภาพ Myhora
🌕 4 ต.ค.2568, 18:00-21:00 น. ชมดวงจันทร์ร่วมกัน ณ บริเวณท่าน้ำฝั่งท่าเสา (ตีนสะพานสิริลักขณ์ ติดร้านส้มตำท่าเสา) อ.เมือง จ.ราชบุรี
อ่านรายละเอียดการเข้าร่วมได้ที่ https://www.facebook.com/share/p/19WkimqzDX/

#ObserveTheMoon

ทะเลและหลุมอุกกาบาตบนดวงจันทร์



ทะเลและหลุมอุกกาบาต
ความรู้เบื้องต้นก่อนคืนสังเกตการณ์ดวงจันทร์นานาชาติ (International Observe the Moon night)
------------------------------
Mare หมายถึง พื้นที่ราบกว้างใหญ่สีเข้มบนดวงจันทร์ ซึ่งเกิดจากการไหลของลาวาบะซอลต์ที่แข็งตัว
🟦 Mare Frigoris : Sea of cold (ทะเลแห่งความหนาวเย็น)
🟦 Mare Imbrium : Sea of shower/rain (ทะเลฝน)
🟦 Oceanus Procellarum : Ocean of Storms (มหาสมุทรพายุ)
🟦 Mare Cognitum : Sea that has become known (ทะเลที่เป็นที่รู้จัก)
🟦 Mare Humorum : Sea of moisture (ทะเลแห่งความชื้น)
🟦 Mare Serenitatis : Sea of serenity (ทะเลแห่งความสงบสุข)
🟦 Mare Tranquillitatis : Sea of tranquility (ทะเลแห่งความสงบ)
🟦 Mare Crisium : Sea of crises (ทะเลแห่งวิกฤต)
🟦 Mare Fecunditatis : Sea of fecundity/fertility (ทะเลแห่งความอุดมสมบูรณ์)
🟦 Mare Nectaris : Sea of nectar (ทะเลน้ำหวาน)
🟦 Mare Vaporum : Sea of vapour (ทะเลแห่งไอระเหย)
🟦 Mare Insularum : Sea of Islands (ทะเลแห่งเกาะ)
🟦 Mare Nubium : Sea of clouds (ทะเลเมฆ)

------------------------------
หลุมอุกกาบาต (crater) คือ หลุมที่เกิดจากการพุ่งชนของดาวเคราะห์น้อยและวัตถุอื่นๆ บนพื้นผิวของดวงจันทร์
💥PLATO (เพลโต) ตั้งชื่อตามเพลโต นักปรัชญาชาวกรีกโบราณ
💥COPERNICUS (โคเปอร์นิคัส) ตั้งชื่อตามนิโคเลาส์ โคเปอร์นิคัส นักคณิตศาสตร์และนักดาราศาสตร์ชาวโปแลนด์
💥ARISTARCHUS (อริสตาร์คัส) ตั้งชื่อตาม อาริสตาร์โคส นักดาราศาสตร์และนักคณิตศาสตร์ ชาวกรีกโบราณ
💥KEPLER (เคปเลอร์) ตั้งชื่อตาม โยฮันเนส เคปเลอร์ นักดาราศาสตร์และนักคณิตศาสตร์ชาวเยอรมัน
💥GRIMALDI (กริมัลดี) ตั้งชื่อตามฟรานเชสโก มาเรีย กริมัลดี นักบวช นักคณิตศาสตร์และนักฟิสิกส์ คณะเยสุอิตชาวอิตาลี
💥BYRGIUS (ไบร์จิอุส) ตั้งชื่อตามยูสต์ เบอร์กี ช่างทำนาฬิกาและนักคณิตศาสตร์ชาวสวิส
💥LANGRENUS (แลงเกรนัส) นักดาราศาสตร์ชาวเฟลมิช ไมเคิล ฟาน ลังเกรน เป็นคนแรกที่วาดแผนที่ดวงจันทร์ และตั้งชื่อตามชื่อของเขาเอง
💥STEVINUS (สเตวินัส) ตั้งชื่อตาม ไซมอน สตีวิน นักคณิตศาสตร์และวิศวกรชาวเบลเยียม
💥TYCHO (ไทโค) ตั้งชื่อ ไทโค บราเฮ นักดาราศาสตร์ชาวเดนมาร์ก

------------------------------
🌕 4 ต.ค.2568, 18:00-21:00 น. ชมดวงจันทร์ร่วมกัน ณ บริเวณท่าน้ำฝั่งท่าเสา (ตีนสะพานสิริลักขณ์ ติดร้านส้มตำท่าเสา) อ.เมือง จ.ราชบุรี
ℹ️ อ่านรายละเอียดการเข้าร่วมได้ที่ https://www.facebook.com/share/p/19WkimqzDX/

#ObserveTheMoon

ท้องฟ้ามืด! ไม่ได้หมายถึงพื้นที่ในเมืองต้องมืดตามไปด้วย (Dark sky not dark ground)

ผมพยายามพูดคุยเรื่อง "ท้องฟ้ามืด" กับ "มลพิษทางแสง"  ให้คนรอบ ๆ   ตัวฟัง เขาก็ฟังตามมารยาท ไม่ค่อยให้ความสนใจและรู้สึก...