(ค้นหา) สถานที่ดูดาวในราชบุรี ตอนที่ 1
ภายใต้สถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 ผู้คนหันมาชอบเที่ยวพักผ่อนกับธรรมชาติ ไปในที่ที่ไม่มีผู้คนแออัดยัดเยียด พร้อมทั้งหายใจลึกๆ สูดอากาศบริสุทธิ์ให้เต็มปอด
ปัจจุบันการท่องเที่ยวอีกรูปแบบหนึ่งที่กำลังมาแรง คือ การท่องเที่ยวเชิงดาราศาสตร์ (astronomical tourism) หรืออาจพูดง่าย ๆ ว่า การท่องเที่ยวแบบนอนกินลมชมดวงดาว จะชมแบบชิว ๆ ชื่นชมความสวยงามของท้องฟ้ายามค่ำคืน หรือ จะชมแบบได้ความรู้ทางดาราศาสตร์ติดตัวกลับไปด้วยก็ได้
จ.ราชบุรี เป็นอีกจังหวัดหนึ่งที่นักท่องเที่ยวจะได้สัมผัสกับธรรมชาติอันบริสุทธิ์ พร้อมกับไอหนาว หมอกขาว ขุนเขา และป่าสีเขียวแห่งเทือกเขาตะนาวศรี ซึ่งไม่ไกลจากกรุงเทพฯ ขับรถมาค้างสักหนึ่งคืน บ่าย ๆ อีกวันก็ขับรถกลับ เติมพลังให้ตัวเองเพื่อเตรียมทำงานหนักสู้พิษเศรษฐกิจในสัปดาห์ต่อไป
กิจกรรมหนึ่งในการท่องเชิงดาราศาสตร์ คือ กิจกรรมการดูดาว ซึ่ง จ.ราชบุรี ยังไม่มีสถานที่ท่องเที่ยวที่มุ่งเน้นให้บริการดูดาวอย่างจริงจัง ส่วนใหญ่ เป็นแค่เพียง การมาแคมปิ้งแล้วนอนชมดาว เท่านั้น ชมรมดาราศาสตร์ราชบุรี จึงมุ่งหวังที่จะค้นหาสถานที่ดูดาวใน จ.ราชบุรี ที่มีภูมิประเทศและสภาพแสงที่เหมาะสม มีอุปกรณ์และสิ่งอำนวยความสะดวกในช่วยดูดาว ถ่ายภาพดาว ตามสมควร รวมทั้งมีการให้ความรู้เรื่องการดูดาวเบื้องต้นแก่นักท่องเที่ยวที่มาเยี่ยมเยือนอย่างครบวงจร
 |
| ยอดเขากระโจม ดัดแปลงจาก FB ฅนรักป่า เขากระโจม สวนผึ้ง |
ข้อมูลพื้นฐาน จ.ราชบุรี
จังหวัดราชบุรี เป็นจังหวัดในภาคกลางด้านตะวันตก มีภูมิประเทศที่หลากหลาย จากพื้นราบลุ่มแม่น้ำแม่กลองสู่ภูเขาสูง มีเทือกเขาตะนาวศรีทอดตัวยาวเป็นแนวพรมแดนไทย - เมียนมาร์ ตั้งอยู่ที่ละติจูด 13 องศา 09 ลิปดาเหนือ ถึง 13 องศา 57 ลิปดาเหนือ และลองติจูด 99 องศา 10 ลิปดาตะวันออก ถึง 100 องศา 03 ลิปดาตะวันออก
มีพื้นที่ทั้งหมด 5,196.462 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 3,247,789 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 1.01 ของพื้นที่ทั้งประเทศไทย มีพื้นที่ใหญ่เป็นอันดับ 42 ของประเทศ อยู่ห่างจากกรุงเทพมหานครไปตามถนนเพชรเกษม ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 ประมาณ 100 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับจังหวัดใกล้เคียง ดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับ อ.ด่านมะขามเตี้ย อ.ท่าม่วง และ อ.ท่ามะกา จ.กาญจนบุรี
- ทิศใต้ ติดต่อกับ อ.เขาย้อย และ อ.หนองหญ้าปล้อง จ.เพชรบุรี
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับ อ.กำแพงแสน อ.เมืองนครปฐม อ.สามพราน จ.นครปฐม และ อ.บ้านแพ้ว จ.สมทุรสาคร และ อ.บางคนที อ.อัมพวา จ.สมุทรสงคราม
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับ เขตตะนาวศรี สาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาร์
จ.ราชบุรี แบ่งการปกครองออกเป็น 10 อำเภอ ได้แก่ อ.เมือง อ.บางแพ อ.บ้านโป่ง อ.โพธาราม อ.ดำเนินสะดวก อ.วัดเพลง อ.ปากท่อ อ.จอมบึง อ.สวนผึ้ง และ อ.บ้านคา
สภาพภูมิประเทศ
สภาพภูมิประเทศของจังหวัดราชบุรี แบ่งตามระดับความสูงของพื้นที่ โดยพื้นที่ของจังหวัดส่วนใหญ่ ร้อยละ 60 เป็นพื้นที่ราบและราบลุ่ม ระดับความสูงต่ำกว่า 100 เมตร เหนือระดับน้ำทะเลปานกลาง พบมากทางด้านตะวันออกบริเวณสองฝั่งแม่น้ำแม่กลองในเขต อ.เมือง อ.บ้านโป่ง อ.โพธาราม อ.ดำเนินสะดวก อ.บางแพ อ.ปากท่อ และ อ.วัดเพลง
 |
| ที่มาของภาพ ปรับปรุงจาก Google Map |
ส่วนพื้นที่ทางตอนกลางลาดมาทางตะวันตก เป็นที่ลาดเชิงเนิน และที่ลาดเชิงเขาระดับความสูงของพื้นที่อยู่ระหว่าง 100-750 เมตร เหนือระดับน้ำทะเลปานกลาง มีแม่น้ำภาชี และลำห้วยสาขาเป็นสายน้ำหลัก พบในเขต อ.สวนผึ้ง อ.บ้านคา อ.จอมบึง และ ด้านตะวันตกของ อ.ปากท่อ อ.เมือง อ.โพธาราม และ อ.บ้านโป่ง
สำหรับพื้นที่ภูเขาสูง ระดับความสูงตั้งแต่ 750 เมตรขึ้นไป พบกระจายเป็นกลุ่มทางตะวันตกเฉียงใต้ บริเวณชายแดนมีเทือกเขาตะนาวศรีที่สูงชันด้านตะวันตกติดกับสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาร์ และเขตแดนด้านใต้ ติดกับ จ.เพชรบุรี มีสภาพเป็นเทือกเขาสูงอุดมด้วย ป่าดิบ ป่าเบญจพรรณ ป่าเต็งรัง และป่าไผ่ พบในเขต อ.สวนผึ้ง อ.บ้านคา และ อ.ปากท่อด้านตะวันตก
สภาพภูมิอากาศ
จังหวัดราชบุรี ได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้จากมหาสมุทรอินเดีย แต่เนื่องจากมีเทือกเขาตะนาวศรีกั้นอยู่ ทำให้พื้นที่ที่ติดกับเทือกเขามีฝนตกน้อย โดยฝนตกมากที่สุดในเดือนกันยายน และมัก ทิ้งช่วงในเดือนกรกฎาคมและสิงหาคม ทำให้สภาพอากาศของราชบุรีมี 3 ฤดู คือ
- ฤดูฝน มี 2 ช่วง
- ช่วงแรก เดือนพฤษภาคม -สิงหาคม
- ช่วงที่สอง เดือนกันยายน -พฤศจิกายน ช่วงนี้ได้รับอิทธิพลจากร่องมรสุมที่เลื่อนลงมาจากทางภาคเหนือมาปะทะแนวเทือกเขาตะนาวศรี ทำให้มีฝนตกชุกและตกหนักแถบ อ.สวนผึ้ง อ.บ้านคา อ.จอมบึง และ อ.โพธาราม ทำให้เกิด อุทกภัยและน้ำป่าไหลหลากจากเทือกเขาเป็นประจำทุกปี
- ฤดหูนาว เริ่มตั้งแต่ กลางเดือนพฤศจิกายน - กลางเดือนกุมภาพันธ์ จากข้อมูลอุณหภูมิของสถานีอุตุนิยมวิทยา จ.ราชบุรี อุณหภูมิต่ำที่สุดวัดได้ 9.8 องศาเซลเซียล (เมื่อวันที่ 28 ธ.ค.2542)
- ฤดูร้อน เริ่มตั้งแต่ เดือนกุมภาพันธ์ - เดือนเมษายน จากข้อมูลอุณหภูมิของสถานีอุตุนิยมวิทยา จ.ราชบุรี อุณหภูมิสูงที่สุดวัดได้ 41.5 องศาเซลเซียส (เมื่อวันที่ 12 เมษายน 2559)
มลภาวะทางแสง (Light Pollution)
มลภาวะทางแสง หมายถึง แสงประดิษฐ์ที่เกิดจากการกระทำกิจวัตรของมนุษย์ในเวลากลางคืน รวมถึงมลภาวะของแสงที่สว่างจ้าจนเกินความจำเป็น หรือแสงประดิษฐ์ที่ใช้ผิดวัตถุประสงค์ด้วย ซึ่งส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศการอยู่ร่วมกันของสิ่งมีชีวิตอื่น ๆ เช่น สุนัข แมว นก สัตว์เลื้อยคลานและสัตว์อื่น ๆ อีกมากมาย โดยที่สำคัญยังส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และต่อกิจกรรมดาราศาสตร์ของนักดาราศาสตร์อีกด้วย
มลภาวะทางแสงที่อาจส่งผลกระทบต่อความเป็นอยู่ของมนุษย์และสิ่งแวดล้อมในลักษณะต่าง ๆ มี 4 ประเภทหลักด้วยกัน ได้แก่ 1) แสงบาดตา (Glare) 2) แสงเรืองไปยังท้องฟ้า (Sky Glow) 3) แสงรุกล้ำไปในเคหสถานของผู้อื่นหรือการรุกล้ำโดยแสง (Light Trespass) และ 4) แสงสับสน (Light Cutter)
แสงที่มีผลกระทบต่อการดูดาวในยามค่ำคืน คือ แสงเรืองไปยังท้องฟ้า (Sky Glow) คือ แสงหรือความสว่างบนท้องฟ้าที่เกิดจากการกระทำของมนุษย์ที่ส่องแสงสว่างด้วยหลอดไฟหรือแสงประดิษฐ์ต่าง ๆ ขึ้นไปบนท้องฟ้านั่นเอง แสงเหล่านี้เรืองขึ้นไปบนท้องฟ้าเวลากลางคืน ทำให้บดบังทัศนียภาพในการมองเห็นและการสังเกตดวงดาวด้วยตาเปล่า
จากภาพบน เป็นการวัดระดับมลภาวะทางแสง ในพื้นที่ จ.ราชบุรี (จาก APP: Light Pollution Map เมื่อ 20 ก.พ.2565 เวลา 19.53 น.) พบว่า พื้นที่ของ จ.ราชบุรี ที่เหมาะสมกับการดูดาวมากที่สุด คือ บริเวณ อ.บ้านคา และ อ.สวนผึ้ง ตามแนวสันเขาตะนาวศรีติดชายแดนประเทศสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมา
จากการที่วิเคราะห์สภาพพื้นที่ของ จ.ราชบุรี จึงพอที่จะกำหนดขอบเขตสำหรับพื้นที่ที่มีภูมิประเทศและสภาพแสงที่น่าจะเหมาะสมกับการดูดาวได้แคบลง นั่นคือ บริเวณตามสันเขาตะนาวศรีแนวขอบชายแดนของ อ.สวนผึ้ง และ อ.บ้านคา ติดกับ สาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมา
ทางชมรมดาราศาสตร์ราชบุรี จึงตั้งใจวางแผนที่จะเชิญผู้เชี่ยวชาญด้านการดูดาว ลงไปสำรวจในพื้นที่จริงในอนาคตอันใกล้นี้ โดยมุ่งเน้น รีสอร์ท หรือ สถานที่กางเต็นท์พักแรม ที่เปิดให้บริการอยู่แล้วก่อน เช่น ยอดเขากระโจม หรือ จุดชมวิวห้วยคอกหมู เป็นต้น
ท่านใดประสงค์จะอาสาสมัครเข้าร่วมค้นหาและสำรวจสถานที่ดูดาว ใน จ.ราชบุรี หรือท่านใด มีสถานที่ดูดาวใน จ.ราชบุรี ที่เหมาะสม แจ้งมาได้เลยนะครับ #ร่วมด้วยช่วยกัน
อ่านต่อ
*********************
บันทึกเมื่อ 21 ก.พ.2565
โดย ชมรมดาราศาสตร์ราชบุรี
ที่มาข้อมูล
- วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี. (2564). มลภาวะทางแสง. [Online]. Available : https://th.wikipedia.org/wiki/มลภาวะทางแสง. [2565 กุมภาพันธ์ 21].
- คณะกรรมการบริหารงานจังหวัดแบบบูรณาการ จังหวัดราชบุรี . (2564). แผนพัฒนาจังหวัดราชบุรี พ.ศ.2566 – 2570. สำนักงาน จ.ราชบุรี
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น