ไกด์ดาว
ไกด์ดาว หรืออาจเรียกว่า "มัคคุเทศก์ในการนำชมดาว (stargazing guide)" หมายถึง ผู้ที่ให้ความรู้ ให้คำแนะนำ และให้ความช่วยเหลือแก่นักท่องเที่ยวหรือผู้ที่สนใจในการดูดาว
 |
| ที่มาของภาพ (Jack Kerouac. 2559) |
ไกด์ดาว
แนวคิดเรื่อง "ไกด์ดาว" นี้เป็นแนวคิดส่วนตัวของผมเอง ซึ่งผมเห็นว่าไกด์ดาวเป็นบุคคลที่มีความสำคัญและจำเป็น ที่จะช่วยเหลือให้นักท่องเที่ยวหรือผู้ที่สนใจดูดาว ได้มีความรู้ความเข้าใจเรื่องดวงดาวที่ถูกต้อง และที่สำคัญ มันจะทำให้การดูดาวในครั้งนั้น มีความสนุกสนาน เพลิดเพลิน ก่อให้เกิดแรงบันดาลใจในการคิดเชิงวิทยาศาสตร์ต่อผู้ชม
การดูดาว ไม่ควรเป็นเพียงแค่การเปลี่ยนบรรยากาศจากห้องนอนในเมือง แล้วไปนอนชมดาวในอ้อมกอดของธรรมชาติเท่านั้น การดูดาวแต่ละครั้ง ควรที่จะได้รับความรู้เรื่องดวงดาว ได้แรงบันดาลใจ หรือปรัชญาอะไรใหม่ ๆ มาให้ชีวิตบ้าง ผู้ที่ทำหน้าที่จุดประกายสำคัญในการดูดาวแต่ละครั้ง ก็น่าจะเป็น "ไกด์ดาว" นั่นเอง
 |
| ไกด์ดาวในครอบครัว ที่มาของภาพ (Krista langlois. 2564) |
การแบ่งประเภทไกด์ดาว
ไกด์ดาว อาจแบ่งออกได้หลายประเภท ซึ่งคุณสามารถที่เลือกเป็นไกด์ดาวประเภทใดก็ได้ ขึ้นอยู่กับความรู้และประสบการณ์ในการดูดาวของคุณ และที่สำคัญก็คือ "เวลาที่คุณมี" หลายคนอาจจะเก่ง แต่ไม่มีเวลา หลายคนมีเวลา แต่ไม่กล้าทำ ในเบื้องต้นผมแบ่งประเภทของไกด์ดาว ออกเป็น 5 ประเภท ดังนี้
- ไกด์ดาวในครอบครัว เริ่มต้นจากการชักชวนคนในครอบครัวของคุณ ให้มาดูดาวกันในคืนพิเศษต่าง ๆ หรือการพาครอบครัวไปร่วมกิจกรรมการดูดาวในสถานที่ต่าง ๆ โดยตัวคุณทำหน้าที่เป็นไกด์ให้คำแนะนำในการดูดาว
- ไกด์ดาวในสถานศึกษา ไกด์ดาวในประเภทนี้ จะเริ่มต้นจากครูอาจารย์ที่สอนวิชาดาราศาสตร์ หรือวิชาฟิสิกส์ หรืออาจเป็นครูอาจารย์ที่ชอบการดูดาวก็ได้ โดยพยายามผลักดันให้นักเรียน นักศึกษา รวมกันจัดตั้งกลุ่ม ชุมนุม หรือชมรมดูดาวขึ้นในโรงเรียนหรือสถานศึกษา หมั่นจัดกิจกรรมการดูดาวตามปฏิทินดาราศาสตร์ต่าง ๆ อย่างสม่ำเสมอ และให้นักเรียน นักศึกษา ฝึกเป็นไกด์นำดูดาวในหมู่เพื่อน ๆ ในกลุ่มด้วยกันเอง
- ไกด์ดาวในชุมชน ไกด์ดาวในระดับนี้ อาจจะขยายผลมาจากไกด์ดาวในสถานศึกษา และต่อยอดออกมาในชุมชน ช่วยแนะนำการดูดาวให้คนในชุมชน หมู่บ้านของตนเองที่สนใจ ในโอกาสที่เกิดปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์ที่สำคัญ เช่น สุริยุปราคา จันทรุปราคา การเกิดฝนดาวตก เป็นต้น ไกด์ดาวในระดับนี้ ผู้บริหารในแต่ละท้องถิ่นควรให้ความสำคัญและมีการส่งเสริมอย่างต่อเนื่อง
- ไกด์ดาวอาสาสมัคร ในสถานที่ดูดาวต่าง ๆ ที่เปิดบริการให้นักท่องเที่ยวที่มานอนชมดาว ควรจัดให้มีไกด์ดาวอาสาสมัคร เป็นผู้นำชมดาวอย่างถูกวิธี สามารถอธิบายเรื่องราวต่าง ๆ ของดวงดาวได้ ซึ่งจะทำให้นักท่องเที่่ยวได้ความรู้ มีความสุข เพลิดเพลิน และสนุกสนานไปกับการดูดาวในครั้งนั้น ไกด์ดาวอาสาสมัครนี้ อาจจะมีรายได้เสริมจากการให้ทิปของนักท่องเที่ยวอีกด้วย (ปัจจุบัน สถานที่ดูดาวยอดนิยมหลายแห่ง รวมทั้งบริษัทฯ นำเที่ยวดูดาว เริ่มจัดให้มี "ไกด์ดาว" กันบ้างแล้ว)
- ไกด์ดาวมืออาชีพ เป็นขั้นที่คุณต้องมีความรู้ทางด้านดาราศาสตร์ในระดับที่สามารถเป็นวิทยากรถ่ายทอดความรู้ และแนะนำการดูดาวให้กับกลุ่มนักเรียน นักศึกษา นักท่องเที่ยวและประชาชนทั่วไปที่สนใจได้
 |
| ไกด์ดาวมืออาชีพ ที่มาของภาพ (Sunny. 2564) |
ไกด์ดาวอีกประเภทหนึ่งที่ควรมีให้บริการในสถานที่ท่องเที่ยวดูดาว คือ ไกด์แนะนำการถ่ายภาพดาว (Star photography guide) โดยเฉพาะการถ่ายภาพดาวด้วยกล้องมือถือของตัวเอง ซึ่งจะทำให้นักท่องเที่ยวดูดาวในครั้งนั้น มีช่วงเวลาที่น่าจดจำมากยิ่งขึ้น และยังสามารถแบ่งปันภาพถ่ายไปในโซเซียลมีเดียต่าง ๆ ซึ่งจะเป็นการช่วยประชาสัมพันธ์แหล่งท่องเที่ยวให้เป็นที่รู้จักของคนมากขึ้นตามไปด้วย
 |
| การถ่ายภาพดาวด้วยกล้องมือถือ ที่มาของภาพ (Tamrong. 2560) |
หน่วยงานราชการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยวมักชอบเสนอโครงการอบรม "มัคคุเทศก์น้อย" ให้แก่เด็กและเยาวชนเป็นประจำทุกปี ลองพิจารณาริเริ่มโครงการอบรม "ไกด์ดาว" ดูบ้างก็ท้าทายดีนะครับ ซึ่งมันจะช่วยส่งเสริมและต่อยอดความคิดทางด้านวิทยาศาสตร์ให้แก่เด็กและเยาวชนในอีกทางหนึ่งด้วย
***********************
พลตรี ดร.สุชาต จันทรวงศ์
ชมรมดาราศาสตร์ราชบุรี
ชมรมดาราศาสตร์ราชบุรี
5 มี.ค.2565
ที่มาข้อมูลและภาพ
- Jack Kerouac. (2559). A BEGINNERS’ GUIDE TO STAR GAZING. [Online]. Available :https://starregistration.net/blog/A-Beginners-Guide-to-star-Gazing/. [2565 มีนาคม 3].
- Sunny. (2564). นักดาราศาสตร์ ผู้ศึกษาปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์. [Online]. Available :https://jobschiangrai.com/Astronomer-job.html. [2565 มีนาคม 5].
- Krista langlois. (2564). Everything You Need to Know to Take Your Kids Stargazing. [Online]. Available :https://www.outsideonline.com/culture/active-families/stargazing-with-kids-wild-nights-out-book-review/. [2565 มีนาคม 5].
- Tamrong. (2560). [SR] [SR] โหมด Pro ในกล้องมือถือ มันสามารถเพิ่มขีดความสามารถจากโหมด Auto ได้อย่างไรมั่ง. [Online]. Available :https://pantip.com/topic/36558300. [2565 มีนาคม 5].
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น